CHƯƠNG 05: Sự nhận biết luôn hiện diện

Một thứ không đến không đi, không sinh không diệt, một thứ không bị giới hạn bởi quá khứ, tương lai, hay định nghĩa về quan điểm bản thân.

Đó chính là: Sự Nhận Biết.

Nó không phải là kiến thức, không phải là hiểu biết của tâm trí. Nó chỉ đơn giản là sự Nhận Biết – đang thấy, đang nghe, đang cảm nhận, mà không xen vào đánh giá hay phân tích, nó là nhân chứng sống dù bạn có tốt hay xấu nó đều nhận biết.

Bạn có thể đang suy nghĩ.
Nhưng… bạn có nhận ra suy nghĩ đó không?
Nếu có, thì ai là người đang biết bạn đang suy nghĩ?
Đó chính là: Sự Nhận Biết.

Cái biết ấy không thể thấy được bằng mắt, không thể nắm bắt bằng suy nghĩ, nhưng lại luôn hiện hữu.
Như bầu trời bao la phía sau mọi đám mây trôi.

Bạn có thể cảm thấy buồn.
Nhưng cái đang nhận biết nỗi buồn ấy… có buồn không?

Bạn có thể tức giận.
Nhưng cái đang nhận biết cơn giận ấy… có bị ảnh hưởng không?

Bất cứ khi nào bạn nói:
– “Tôi buồn.”
– “Tôi xấu xí.”
– “Tôi thất bại.”

Là bạn đã đồng hóa với một ý nghĩ hay cảm xúc đó tạm thời, nhưng đó không phải là bạn thật sự. Bạn là cái biết rằng “tôi đang nghĩ như vậy”, “ tôi đang có cảm xúc như vậy”. Khi bạn đứng ra ngoài mọi dòng suy nghĩ ấy, bản ngã không còn nơi bám víu, cái tôi tự rơi rụng.




Hãy thử dừng lại trong 10 giây để thực hành pháp thiền “tất cả chỉ là nhận biết” phương pháp này chỉ đơn giản quan sát mọi trạng thái, như người đứng bên đường nhìn dòng xe chạy ngang.

 • Một ý nghĩ khởi lên: “Đọc không hiểu.”
 • Một bài nhạc: “Nghe rất buồn.”
 • Một cảm giác: “Tôi thấy lo lắng.”
 • Một tiếng còi xe vang lên ngoài phố.

Tất cả đều được nhận biết, bởi một điều không tên, không hình, không lời.

Tâm trí bạn có thể nghĩ:
– “Tôi thật ngu ngốc.”
– “Tôi không xứng đáng.”
– “Tôi phải thành công hơn.”

Bạn có thể tin những điều đó là “bạn”.

Nhưng… nếu bạn có thể thấy những suy nghĩ ấy, thì bạn không thật sự là những suy nghĩ đó.
Cũng giống như bạn không phải là màn hình điện thoại, mà là người đang nhìn vào màn hình.
Biết mọi thứ hiện thị trên màn hình.
Cái Biết – chính là “người nhìn”.


Dòng cảm xúc có thể mạnh mẽ.
Cơn giận, nỗi buồn, sự hoài nghi… có thể khiến bạn tưởng như mình “là nó”. Giống khi bạn nhập tâm xem một cảnh phim đầy cảm xúc, khi kết thúc bạn nhận biết đây chỉ là cảnh phim và bạn là người xem phim.

Rồi bạn sẽ thấy:
– Vui đến… rồi đi.
– Tiếc đến… rồi đi.
– Giận đến… rồi đi.
– Buồn đến… rồi đi.
– Mọi trạng thái đều thay đổi.

Chỉ có sự Nhận Biết là không đổi, như bầu trời không bị ảnh hưởng bởi những đám mây bay qua.

Đây là chìa khoá của Pháp Thiền tất cả chỉ là nhận biết
Không cần sửa.
Không cần đấu tranh.
Chỉ cần thấy ra sự thật tuyệt đối này.

Bạn không cần tiêu diệt cái tôi, chỉ cần nhận ra sự giả tạo của nó, tự khắc bạn sẽ không còn tin theo và đồng hoá với nó.

Bạn không cần dẹp hết suy nghĩ.
Chỉ cần nhận biết có suy nghĩ và không bị cuốn theo nó.
Bạn không cần thay đổi cảm xúc.
Chỉ cần nhận biết có cảm xúc, và rõ biết đó là tạm thời.

Khi bạn đủ tĩnh để nhận biết, thì mọi thứ không còn quyền điều khiển bạn.

Khi bạn sống từ bản ngã, bạn luôn ở trong trạng thái:
– Phải đúng.
– Phải bảo vệ.
– Phải thành công.
– Phải chứng minh.

Nhưng khi bạn sống từ Nhận Biết, bạn trở nên:
– Độc lập, tự do
– Không kiểm soát.
– Không trở thành gì cả.

Bạn không trốn khỏi đời, nhưng cũng không còn là nạn nhân của đời. Bạn sống trong nhận biết bạn sẽ được giải thoát khỏi bản ngã.

Bạn làm mà vô hành.
Vô Hành không phải là không làm gì cả.
Vô Hành là làm mà không có cái “tôi” làm.

Mọi việc vẫn diễn ra bình thường: nói năng, ăn uống, làm việc, yêu thương…, nhưng ở trạng thái sống trọn vẹn trong đời mà không bị đời trói buộc. Một trạng thái tỉnh thức sâu, nơi mọi hành động khởi lên nhưng không để lại dấu vết trong tâm.

Tâm không tạo ra bản ngã nào đứng sau:
 • Không tạo nghiệp mới
 • Không khởi tâm sở hữu kết quả
 • Không mang theo cái tôi trong từng cử chỉ
 • Không dính mắc vào khen – chê, được – mất

Làm mọi việc trong sáng suốt và an nhiên. Bạn không trốn khỏi đời, bạn vẫn làm mọi thứ nhưng không còn cái tôi nào. Bạn trải qua cuộc đời đầy thăng trầm, chạm vào mọi thứ nhưng không để bất kỳ thứ gì bám lại nơi tâm mình. Không phải là cố quên đi, mà là trở về sự Nhận Biết thì mọi điều bạn làm dù nhỏ nhất, đều trở nên thuần khiết và vô nghiệp.

Khi bạn không làm gì từ bản ngã - cái tôi, mọi thứ được làm bởi sự thông tuệ của hiện hữu. Đây không phải là phép màu, đây là bản chất nguyên thủy của bạn được phục hồi, khi cái tôi tan biến.

Ngay lúc này
Bạn đang biết mình đang đọc những dòng này.
Cái biết ấy – là gì?
Nó có tuổi không?
Nó có sợ hãi không?
Nó có giới tính không?
Nó đơn giản chỉ là biết.
Và trong sự biết ấy – tất cả tan vào tĩnh lặng.

Bạn sống trong sự nhận biết, thì mỗi khoảnh khắc là một sự hiện diện đầy tràn, không tên gọi.

Lúc đó, mọi thứ trở nên tươi mới:
 • Không có “tôi” buồn → chỉ có nỗi buồn được nhận biết và tự tan.
 • Không có “tôi” sợ → chỉ có cảm giác sợ hãi khởi lên và được thấy.

Bạn không cần chiến đấu để vượt qua những cảm xúc, chỉ cần nhận ra chúng đang hiện hữu. Sự Nhận Biết ấy là ngọn lửa khiến mọi ảo tưởng tan chảy. Bạn sẽ trở về trạng thái không đồng hóa với bất cứ hiện hữu nào.

Đó là trạng thái “Không”
Không nỗ lực
Không kiểm soát
Không định danh
Nhưng lại là tình trạng sống chân thực nhất.

Ở đó, bạn không còn là “người cần phải trở thành ai”,
mà là chính bầu trời nhận biết vô hạn, nơi mọi trải nghiệm đến – rồi đi – như mây bay ngang qua.